TRİ İZOBUTİL FOSFAT

Cas No: 126-71-6          
EINESC No: 204-798-3
Molekül ağırlığı: 266.165 g/mol  

Kimyasal Formülü: C12H27O4P
Kimyasal Yapısı

Fiziksel Özellikleri

Genel özellikler:  Renksiz sıvı

Koku:  Kokusuz

Yoğunluk:  0,98 g/cm3

Kaynama noktası: 125,8 °C

Erime noktası: 264 °C (Bozunur)

Parlama noktası:  –

Buhar basıncı:  –

Kırılma indisi: 1,4195 nD

Çözünürlük(suda): 0,26 g/100 mL (25 ° C)

Genel Özellikleri

Triizobütil fosfat, izobütanolle fosforik asitin esteridir. Beton, tekstil yardımcı maddeleri, kağıt kaplama bileşikleri için kullanılan çok güçlü polar bir çözücüdür.  Aynı zamanda iyi bir köpük giderici ve ıslatma ajanıdır. Çözeltilerde yüzey gerilimini düşürerek çözünmüş gazların çözeltiden uzaklaştırılmasını sağlar. Plastik üretiminde kullanıldığında ise alev geciktirici özelliği vardır.

Üretimi

Triizobutil fosfat ticari olarak genelde fosfor triklorür ve sodyum izobutilat reaksiyona sokularak elde edilir.

Kullanım alanları

Triizobutil fosfatın çok geniş bir kullanım alanı vardır. Mürekkepler, sentetik reçineler ve yapışkanlar için çözücü olarak kullanılır. Vinil lateks emülsiyonlarında, kauçuk boyalarında ve bazı başka tekstil alanlarında sık kullanılan bir köpük gidericidir. Ayrıca bazı plastiklerde ve reçinelerde alev geciktirici plastik olarak kullanım alanı vardır.

Hidrolik sıvı üretiminde viskozite üzerindeki etkisinin uygunluğundan dolayı havacılık sektöründe tercih edilir. Ayrıca güçlü bir ıslatma maddesi olduğundan yapıştırıcılarda ve tekstil sektöründe de bu alanda kullanılmaktadır.

Güvenlik Önlemleri ve Zehirlilik Durumu

Triizobutil fosfat solunduğunda veya yutulduğunda tahriş edici olabilir. Aynı şekilde cilt ve gözler için zararlıdır. Alerjik reaksiyona sebep olabilir.

Triizobutil fosfatta birçok fosfonat gibi doğada fosfat döngüsüne katılır. Özellikle durgun sularda bu şekilde ötrofikasyona sebep olarak sudaki oksijen seviyesini azaltıp su altı yaşamını tehdit eder.