SODYUM KARBONAT (AĞIR, HAFİF SODA)

Cas No: 497-19-8           
EINESC No: 207-838-8
Molekül ağırlığı: 105.99 g/mol (susuz)

Kimyasal Formülü: Na2Co3 
Kimyasal Yapısı

Fiziksel Özellikleri

Genel özellikler:  Beyaz, katı higroskopik toz.

Koku:  Kokusuz

Yoğunluk:  2.54 g/cm3 (25 °C, susuz)

Kaynama noktası: –

Erime noktası: 821 °C (Susuz) (Yüksek derecelerde bozunur)

Parlama noktası:  –

Buhar basıncı:  –

Kırılma indisi: –

Çözünürlük(suda): 7 gr/100 mL

Genel Özellikleri

Sodyum karbonat veya bilinen adıyla çamaşır sodası değişik hidratlara sahip olan anorganik bir bileşiktir. Bütün formları suda alkali çözelti vererek çözünürler. Doğada sodyum bakımından zengin göl yataklarında veya bazı bitkilerin küllerinde bulunur. Bu yüzden soda külü olarak da anılır. Mineral halinde bulunsada günümüzde genelde endüstriyel işlemlerle ile üretilir. İçerdiği su miktarlara göre farklı hidratlar oluşturur. Sodyum karbonat tanecik yoğunluğuna göre ağır soda ve hafif soda olarak ticari kullanıma sunulur.  Yoğunluğu 0,51-0,62 gr/cm3  arasında ise hafif soda 0,96-1,06 gr/cm3 arasında ise ağır soda olarak isimlendirilir.

Üretimi

Sodyum karbonat hem madenlerden hem de kimyasal reaksiyonlardan elde edilebilir. Üretimi için bir çok methot olsa da günümüzde hou işlemi tercih edilmektedir.

Kullanım alanları

Sodyum karbonat en çok cam, kağıt, ipek, sabun ve deterjan üretiminde kullanılır. Cam üretiminde karışımın erime noktasını kolayca erişilebilir noktalara getirir, silika için bir akış görevi görür. 

Ayrıca sulardaki sertliği gidermek için yine yaygınca kullanılır. Sudaki magnezyum ve kalsiyumu kolayca uzaklaştırır.

Sodyum karbonat aynı zamanda çok sık kullanılan bir gıda katkı maddesidir. pH stabilizatör olarak görev yapar. Kabartma tozu ve topaklanma önleyici olarak da sıkça kullanılır.

Bunun yanında ucuz ve zayıf bir baz olarak farklı sektörlerde kullanılır.

Güvenlik Önlemleri ve Zehirlilik Durumu

Sodyum karbonat tarhiş edici olarak sınıflandırılır. LD50 değeri 4090 mg/kg olarak belirlenmiştir.