METANOL

Genel Özellikleri:

Metalol veya metil alkol; hafif, uçucu, renksiz, yanıcı bir sıvıdır. İnsanlar için aşırı derecede zehirlidir. Sahte içkilerdeki aktif maddedir. En basit alkoldür. Tadı etil alkole benzerdir. Gün ışığında gözükmeyen mavi soluk bir alevle yanar. İlk başta odunun havasız ortamda ısıtılmasıyla elde edildiği için odun alkolü olarak da anılır.

Metil alkol hem çok iyi bir çözücüdür hem de birçok endüstriyel kimyasalın ham maddesi konumundadır.

Ayrıca metanol uzayda yıldızların oluşma bölgelerinde bol miktarlarda bulunur. Gökbilimciler için bir bölgede çok bol miktarda bulunması o bölgede yıldız oluşumu başlayacağının işaretidir.

Üretimi:

Metanol ilk defa odun damıtmasıyla elde edilse de günümüzde tamamen karbon monoksitin hidrojenle bir katalizör eşliğinde reaksiyonundan üretilir. Katalizör olarak genellikle bakır ve çinko oksitlerin alaşımları kullanılır. Dünyada her yıl milyonlarca ton metil alkol üretilir.

Kullanım alanları:

Metanol, formaldehitin üretiminde kullanılan ana hammaddedir. Bu şekilde büyük bir kullanım alanı vardır. Aynı zamanda asetik asit ve bazı hidrokarbonlar gibi farklı endüstriyel kimyasalların da öncüsüdür.

Metanol genel bir çözücü olarak atık su arıtma tesislerinden, polimer üretimine birçok farklı alanda kullanılır.

Eskiden antifrizlerin ve ispirto ocaklarının yakıtlarının üretimi, etil alkolün denaturalizasyonu gibi işlemlerde kullanılsa da içilme tehditinden ötürü artık birçok ülkede böyle alanlarda kullanımı yasaklanmıştır.

Bunların yanında metil alkol içten yanmalı motorlarda yakıt veya kayıt katkısı olarak da kullanılır. Özellikle performans arttırıcı katkı olarak kullanımı bütün dünyada çok yaygındır. Parlama noktasının düşük olması dolayısıyla motorlar için uygun bir yakıt kaynağıdır. Aynı zamanda yakıt katkısı olarak kullanıldığında sıvı halden gaz hale geçerken etrafından çok fazla ısı çektiği için motorun, hava yakıt karışımının soğumasını kolaylaştırır.

Güvenlik Önlemleri ve Zehirlilik Durumu

Metil alkol insanlar üzerinde çok zehirlidir. 10 ml kadar saf halde metanol yutulması bile optik sinirleri tahrip ederek kalıcı körlüğe sebebiyet verebilir. 30 ml’si potansiyel olarak ölümcüldür. Metil alkol; hem sinir sistemini etkileyerek, hem de karaciğerde formaldehit ve formik asit gibi toksik maddelere dönüşerek metabolik bozukluklara sebebiyet verir. Bu durumlarda en kısa sürede panzehrin alınması gerekmektedir. 

Aynı zamanda oldukça yanıcı olan metil alkol havadan daha ağırdır. Kolayca tutuşabilir. Yangınları kuru kimyasal karbondioksit ve alkole dayanıklı köpüklü yangın söndürücüleri ile söndürülmelidir.