D-LİMONEN

Cas No: 5989-27-5  (R)           
EINESC No: 100-028-848
Molekül ağırlığı: 136.238 g/mol  

Kimyasal Formülü: C10H16
Kimyasal Yapısı

Fiziksel Özellikleri

Genel özellikler:  Renksiz Sıvı

Koku:  Portakal benzeri

Yoğunluk:  0,8411 g/cm3

Kaynama noktası: 176 °C

Erime noktası: -74,35 °C

Parlama noktası:  50 ° C

Buhar basıncı:  0,19 kPa (20 °C)

Kırılma indisi: 1.4727

Çözünürlük(suda): Çözünmez

Genel Özellikleri

D – limonen hafif soluk, berrak bir renge sahip alifatik bir hidrokarbondur. Kiral bir molekül olduğu için D ve L olmak üzere iki farklı izomeri vardır. D izomeri olan D-limonen portakal benzeri bir kokuya sahiptir meyve kabuklarının içindeki yağın ana bileşenidir doğada daha yaygın bulunur. L-limonen ise terpenimsi bir kokuya sahiptir ve bazı ağaçların kozalaklarında bulunur.

Üretimi

D – limonen endüstriyel olarak genelde turunçgillerden santrifüjlü ayırma veya buharla damıtma ile doğal yollardan elde edilir.

Kullanım alanları

D limonen; gıdalarda ve kozmetik ürünlerde koku bileşeni olarak tercih edilir. Aynı zamanda botanik bir böcek ilacı olarak kullanılır. İyi bir yağ çözücü olduğu için el temizleyicileri gibi ürünlere hem yağ çözücü hem de koku verici olarak eklenir. Ayrıca birçok gıda maddesinin raf ömrünü uzatmak için kullanılır.

Yağ çözücü özelliği dolayısıyla özellikle metallerin üzerine yapışan yağları çözmek için kullanılan toksik olmayan bir kimyasaldır. Bazı boya sökücülerin yapısında da D limonen vardır. Doğal bir kimyasal olduğu için evde yapılacak dezenfektanlarda ve temizlik maddelerinde kullanıma uygundur.

Güvenlik Önlemleri ve Zehirlilik Durumu

D- limonen insanlar için aşırı miktarda maruz kalınmadığı sürece çok toksik değildir. Oral yoldan alındığında yüksek konsantrasyonlarda alınmazsa ciddi bir sağlık problemi oluşturmaz ama cilt ve göz ile teması halinde çok tahriş edicidir. Aynı şekilde devamlı ve yüksek konsantrasyonlarda solunduğunda, akciğerlerde tahrişe, daha ileri boyutlarda ise akciğerlerin sıvı dolmasına sebep olarak solunum sistemine ciddi zararlar verebilir. D – limonen sucul yaşam için de aşırı toksiktir.

D- limonen aynı zamanda aşırı yanıcıdır ve yüksek sıcaklıklarda yangınlara ve patlamalara sebep olabilir. Bu yüzden her zaman serin ve ağzı sıkıca kapatılmış kaplarda saklanmalı, yüksek sıcaklıktan ve her türlü alev kaynağından uzak tutulmalıdır.