- Ürün Kodu Ürün Tanımı
-
SOLVESSO 100 (FIRIN TİNER 100)
Solvesso 100 9 karbonlu alevlenebilir bir hidrokarbondur. Düşük naftaline sahiptir ve aromatik bileşikler içerir. Çok güçlü bir organik çözücüdür.
-
SOLVESSO 150 (FIRIN TİNER 150)
Solvesso 150 yüksek kaynama noktalı genelde 10 karbonu olan alevlenebilir bir hidrokarbondur. Düşük naftaline sahiptir ve aromatik bileşikler içerir. Çok güçlü bir organik çözücüdür.
-
SOLVENT NAFTA (FIRIN TİNER SN)
Solvent nafta ham petrol rafinerisinde katalitik cracking reaksiyonu veya kok kömürünün damıtılmasıyla elde edilen ksilen ağırlıklı alevlenebilir hidrokarbondan oluşan bir solventtir. Kaynama noktaları 30 – 90 °C arasında ve 5 ile 6 karbonlu olanlar hafif, kaynama noktası 90 ile 200 arasında olup 6 – 12 karbon içeren bileşikler ağır nafta olarak isimlendirilir. Solvent nafta içerisinde neredeyse tamamen aromatik hidrokarbonlardan oluşur.
-
SODYUM KARBONAT (AĞIR, HAFİF SODA)
Sodyum karbonat veya bilinen adıyla çamaşır sodası değişik hidratlara sahip olan anorganik bir bileşiktir. Bütün formları suda alkali çözelti vererek çözünürler. Doğada sodyum bakımından zengin göl yataklarında veya bazı bitkilerin küllerinde bulunur. Bu yüzden soda külü olarak da anılır. Mineral halinde bulunsada günümüzde genelde endüstriyel işlemlerle ile üretilir. İçerdiği su miktarlara göre farklı hidratlar oluşturur. Sodyum karbonat tanecik yoğunluğuna göre ağır soda ve hafif soda olarak ticari kullanıma sunulur. Yoğunluğu 0,51-0,62 gr/cm3 arasında ise hafif soda 0,96-1,06 gr/cm3 arasında ise ağır soda olarak isimlendirilir.
-
2-ETİL HEKZANOL
2-Etil heksanol, dallı bir yapıya sahip sekiz karbonlu kiral bir alkoldür . Birçok organik çözücüde iyi çözünür fakat suda çözünürlüğü sınırlıdır. En yaygın üretilen kimyasallardan birisidir. Hoş kokusu ve yüksek kaynama noktası sayesinde endüstriyel birçok alanda kullanılır. Bitkilerin kokularının bileşenlerinde de 2 etil hekzanol bulunur. Kiral bir bileşik olduğu farklı enantiyomerleri farklı kokular yayar. R enantiomeri için “ağır, topraksı ve hafif çiçeksi” ve S enantiomer, için “hafif, tatlı bir çiçek kokusu” gözlenir.
-
ETİL ALKOL (%96) DENATURE
Etanol veya etil alkol iki karbonlu basit bir organik bileşiktir. Uçucu yanıcı ve renksiz bir sıvıdır. Dumansız, gün ışığında görülmeyen mavi alevle yanar. Psikoaktif bir madde olduğu için keyif verici madde olarak sıkça kullanılır. Alkollü içeceklerin aktif maddesidir. Doğal olarak mayalanma ile bazı tek hücreli canlılar tarafından üretilir. Petrokimyasal olarak da üretimi mümkündür. Antiseptik ve dezenfektan olarak tıbbi uygulamaları vardır.
Alkollü içecekler birçok devlet tarafından ağır şekilde vergilendirilir ancak etil alkolün çok geniş bir kullanım alanı vardır. Bu kullanımlar üzerindeki vergi yükünü hafifletmek için etil alkolün içine içilmeye uygun halden çıkartan ek kimyasallar konulur. Bu kimyasallar acı tatları olan denatonium benzoat gibi maddelerdir. Bu şekilde üretilen alkollere denatüre alkol denir.
-
SÜLFÜRİK ASİT
Sülfürik asit aynı zamanda vitriol yağı olarak da bilinen bir mineral asittir. Güçlü asidik yapısı ve iyi bir oksidan olması sebebiyle en yaygın kullanılan asit türlerinden birisidir. Saf haldeyken hidrosgopik özelliği vardır ve su ile çözünmesi ekzotermiktir. Aynı zamanda iyi bir dehidrasyon ajanıdır. Gübre üretiminden atık su işlemlerine kadar çok geniş bir yelpazede kullanılır. Özellikle saf haldeyken canlı dokular üzerinde aşırı tahriş edicidir.
-
SODYUM BİSÜLFAT
Sodyum bisülfat veya diğer ismiyle sodyum hidrojen sülfat, bir asit tuzudur. Susuz formu higroskopiktir ve kuru haldeyken güvenli bir şekilde nakledilip depolanabilir. Sulu çözeltisi ise fazlaca asidiktir. 1 molarlık çözeltisinin pH’ı 1’den küçüktür.
-
SBS POLİMER KAUÇUK
SBS olarak kısaltılan stiren-bütadien kauçuğu, stiren ve bütadienden türetilen sentetik kauçuk ailelerini tanımlar. Bu sentetik kauçuklar, çeşitli katkı maddeleri ile korunduklarında çok iyi aşınma direnci ve yaşlanma kararlılığı gösterirler. Bu yüzden otomobil lastikleri başta olmak üzere ayakkabı tabanı, sızdırmazlık yapı malzemeleri gibi birçok farklı alanda doğal kauçuk yerine kullanılırlar. Stiren ve bütadienin oranına göre kauçuğun kimyasal ve fiziksel özellikleri değişir. Stiren polimerleştiğinde sert bir plastiktir ve SBS’ye dayanıklılığını verir. Bütadien ise lastiksi bir yapıya sahiptir ve SBS’nin kauçuğa benzer özellikler kazanmasını sağlar.
-
POLİVİNİL ALKOL
PVA kısaltmasıyla da bilinen polivinil alkol, vinil asetat ve bir katalizörün polimerizasyonu sonucu türetilen renksiz, termoplastik, suda çözünebilir, reçinemsi, sentetik bir yüksek polimerdir. Yapışkan özelliği vardır ve fılm oluşturmada, emülsifiye etmede etkilidir. Birçok çözücüye ve yağa karşı dirençlidir. PVA özellikle pamuk haşıllamada kullanılmak üzere üretilmiştir.
-
MALEİK ANHİDRİT
Maleik anhidrit, keskin bir kokuya sahip olan renksiz bir sıvıdır. Maleik asidin susuz halidir. Özellikle kaplama polimer üretiminde kullanılır. Çift yönlü fonksiyonel grubu sayesinde çok çeşitli kimyasal reaksiyonlara girmeye müsaittir ve bu yüzden her yıl dünya genelinde çok yüksek miktarlarda üretilir.
-
KLOR PARAFİN 52%
Klorlu parafinler poliklorlu n-alkanların karışımlarıdır. Klorlanma miktarı ağırlıkça %30 ile %70 arasında değişebilir. Karbonların uzunluğu ise on ile otuz arasında değişir. Renksiz veya sarımsı halde sıvı veya katı olarak bulunabilirler.
Klorlu parafinlerin kimyasal ve fiziksel özellikleri içinde içerdiği klor miktarına ve molekül yapısındaki karbon zincirinin uzunluğuna bağlıdır. Farklı endüstriyel amaçlarla farklı oranlarda üretilir.
-
FTALAT ANHİDRİT
Ftalik anhidrit renksiz, kristal yapılı bir katıdır. İki değerli bir karboksilli asittir. Birçok organik reçinenin ve endüstride kullanılan kimyasallardaki esterlerin çoğunun ham maddesidir. 2000 yılında dünya çapında yaklaşık 3 milyar ton üretildiği tahmin edilmektedir.
-
DİMETİLFORMAMİD (DMF)
Dimetilformamid veya bilinen kısaltmasıyla DMF birçok organik çözücüyle ve suyla rahatça karışabilen renksiz bir sıvıdır. Normalde kokusuz olsa da beklediğinde, oluşan safsızlıklar sebebiyle, balık benzeri rahatsız edici bir kokusu vardır.
DMF isminden de anlaşılabileceği gibi formamid, amid ve formik asidin bir türevidir ve yüksek kaynama noktasına sahip, polar, aprotik bir çözücüdür. SN2 reaksiyonu gibi polar mekanizmalara bağlı reaksiyonları kolaylaştırır.
-
BUTİL ASETAT
Butil etanoat veya n-Butil asetat olarak da bilinen butil asetat, doğada fazlaca bulunan, elma ve muz meyvelere karakteristik kokusunu veren bir esterdir. Orta derecede polariteye sahip yüksek kaynama noktalı bir çözücüdür. İzobutil asetat, tert –butil asetat ve sek –butil asetat şeklinde üç izormeri vardır.
-
POLİETİLEN GLİKOL (PEG) (300 400 600)
Polietilen Glikol veya sık kullanılan kısaltmasıyla PEG birçok farkı sektörde çok yaygın kullanılan organik bir bileşiktir. Aslında etilen oksitin açılarak yanyana bir polimer veya oligomer oluşturmasına verilen isimdir. Bu yüzden polietilen oksit olarak da isimlendirilir. PEG; su, metanol, etanol, asetonitril, benzen ve diklorometan içinde çözünür. Hidrofilik bir moleküldür.
PEG genelde polimerin molekül ağırlığına göre isimlendirilir. Örnek vermek gerekirse PEG 400 dediğimiz zaman bu, 380 ile 420 arasında molekül ağırlığına sahip bir polimer olduğunu gösterir. PEG, 200 ile 10,000,000 gram molekül ağırlığında olabilir.
-
SİGLO HEKZANON
Siklohegzanon halkalı halde altı tane karbon molekülüne keton fonksiyonel grubunun eklenmesiyle oluşmuş bir kimyasal bileşiktir. Asetona benzer bir kokusu vardır ve renksiz, yağımsı bir sıvıdır. Su ile az da olsa karışır ama yaygın kullanılan organik çözücülerle tamamen karışabilir. Siklohegzanon beklediğinde zamanla sarılaşabilir. Özellikle naylon üretiminde kullanılan öncü bir madde olduğu için her yıl çok yüksek miktarlarda üretilir.
-
METİL İZO BUTİL KETON (MIBK)
MIBK olarak da kısaltılan metil izobütil keton; hoş kokusu olan renksiz bir sıvıdır. Birçok farklı alanda çözücü olarak kullanılır. Aseton veya metil etil keton gibi diğer yaygın keton solventlerine göre suda çok daha az çözünür. Bu sayede sıvı-sıvı ekstraksiyon işlemlerinde çok daha işlevseldir. Etil asetata benzer bir polarlığı olsa da özellikle sulu asit veya baz çözeltilerinde çok daha kararlıdır. Pek çok organik solvent ile her oranda karışabilmektedir.
-
METİLEN KLORİD
Diklorometan olarak da bilinen metilen klorid, kloroform benzeri bir kokuya sahip renksiz, uçucu sıvıdır. Klorlu bir solvent olarak sıkça kullanılmaktadır. Birçok organik madde için çok iyi bir çözücüdür. Okyanuslarda ve sulak alanlarda mikroalgler sayesinde doğal olarak oluşsa da doğadaki en büyük kaynağı endüstriyel üretimdir.
Metilen klorid normalde yanıcı olmamasına rağmen 100 °C üzeri sıcaklıklarda hava ile yanıcı karışımlar oluşturabilir. Yine bu sıcaklıklarda dumanı insan için toksik ve narkotiktir. Suda az çözünse de polar bir bileşiktir ve diğer organik çözücülerle karışabilir.
-
D.O.T.P
DOTP veya kısaltılmamış haliyle Dioktil tereftalat, tereftalik asit ve 2-etil hekzanolün esteridir. Özellikleri DOP ve DINP’ye çok benzese de DOTP bir tereftalattır ve DOP, DINP gibi ortoftalat esterlere göre yapısı farklıdır.
DOTP suda çözünmeyen, hafif kokulu, berrak, renksiz bir sıvıdır. Dioktil tereftalatın özellikle dop yağı ile karşılaştırıldığında düşük toksisite değerine ve benzer özelliklere sahip olması onu plastikleştirici olarak iyi bir alternatif yapmıştır. Aynı zamanda nispeten düşük uçuluğa sahip olması sayesinde daha az miktarda kullanımla istenilen yumuşamayı sağlaması, temas ettiği gıdaya kolay kolay geçmemesi, kolayca işlenmesi ve doğrusal yapısı sayesinde PVC ile tam uyumlu olması gibi özellikleri sayesinde ortoftalat esterler yerine kullanımı sürekli artmaktadır.
-
DOP YAĞI
Dop yağı olarak da bilinen Bis (2-etilheksil) ftalat, sert plastiklere esneklik kazandırmak için kullanılan ftalatlar sınıfının en yaygın üyesidir. Renksiz bir sıvıdır ve suda çözünmez, yağda çözünür. Uygun maliyeti sebebiyle plastik üretiminde kullanıma çok uygun olsa da sağlık açısından çok zararlı bir kimyasal olduğu için bazı alanlarda kullanımı yasaklanmış veya kısıtlanmıştır.
-
XYLENE/FIRIN TİNER
Ksilen veya halk arasında bilinen ismiyle fırın tiner; bir benzen halkasına iki metil grubunun bağlanmasıyla oluşan kimyasallara verilen isimdir. Yukarıda, kimyasal yapılarında da görülebileceği gibi bu metil gruplarının bağlandıkları karbon atomlarına göre farklı isimler alırlar ve farklı özellikler gösterirler.
Metil grupları yan yana karbonlara bağlandığında (Gösterimde birinci sırada) O-ksilen, araların bir karbon atomu olduğunda (Gösterimde ikinci sırada) M-ksilen, birbirlerine tamamen zıt şekilde bağlandığında ise (Gösterimde son sırada) p-ksilen olarak adlandırılırlar. Özellikle p-ksilen traflatik aside oksitlenebildiği için en değerli ksilen izomeridir. Endüstriyel olarak satılan fırın tiner genelde bu izomerlerin karışımıdır.
Bütün ksilen türleri renksiz sıvıdır ve hepsi aşırı yanıcıdır.
-
HEXANE/FREN BALATA SOLÜSYONU
Hekzan 6 tane karbon atomuna sahip düz zincirli bir hidrokarbondur. Petrolün önemli içeriklerinden birisidir. Uygun fiyatlı olması, kolayca buharlaşması, çoğu alkanda da olduğu gibi genellikle reaksiyona girme eğiliminde olmaması ve nispeten daha güvenli olması sebebiyle apolar bir çözücü olarak endüstride çok yüksek miktarlarda kullanılır. Endüstriyel olarak satılan hekzan genellikle, %65 civarında hekzan ve hekzanın izomerlerinin karışımıdır. Bunun sebebi hekzanı saflaştırmanın maliyetini çok arttırması ve hekzanın kullanıldığı alanlarda genelde böyle bir saflığa ihtiyaç duyulmamasıdır.
-
SODYUM ASETAT
Sodyum asetat, asetik asitin sodyum tuzudur ve sodyum etonat olarak da bilinir. Genelde aşırı higroskopik olduğu için hava ile temas ettiğinde havadan su çekerek eriyormuş gibi gözükür.
Sodyum asetat, sağlık açısından çok fazla bir risk oluşturmaz ve çok geniş bir alanda kullanılır.
-
TRİMETİL PROPAN (TMP)
TMP olarak da kısaltılan tri metil propan, çok hafif bir kokuya sahip, beyaz bir trioldür. Higroskopik özellik gösterir. Üç hidroksi fonksiyonel grubuna sahiptir ve özellikle plastik endüstrisinde sıkça kullanılan bir yapı taşıdır.
-
PROPİLEN GLİKOL METİL ETER (PM)
Propilen glikol metil eter (kısaltmasıyla PM) düşük toksitesi, hızlı buharlaşması ve yüksek yüzey dayanımıyla çok farklı alanlarda kullanılan organik bir çözücüdür. İki farklı fonksiyonel gruba sahiptir ve hafif meyvemsi hoş bir kokusu vardır.
-
WHITE SPIRIT/SENTETİK TİNER
White spirit özellikle boya inceltici olarak çok yaygın bir şekilde kullanılan petrol türevi berrak bir sıvıdır. Genelde çok uzun olmayan 7-12 karbon arası alifatik ve alisiklik hidrokarbonlar içerir. Üç farklı türde white spirit vardır ve her white spirit türü üç farklı dereceye ayrılır. White spirit hidrodesülfürizasyon işlemine tabii tutulduysa ‘tip 1’ çözücü ekstraksiyonuna maruz kaldıysa ‘tip 2’ hidrojenasyona maruz kaldıysa ‘tip 3’ olarak isimlendirilir. Her bir white spirit türü daha sonrasında parlama noktalarına göre düşük derece, standart derece ve yüksek derece olarak ayrılır. Ayrıca distilasyondan başka hiçbir işleme maruz kalmayan white spirit türü de vardır genelde ‘tip 0’ olarak adlandırılır.
-
ÜRE
Üre veya diğer bilinen adıyla karbamid, bir karbonil grubuna 2 -NH2 grubunun bağlanmasıyla oluşan bir amindir. Kesin olarak ilk defa 1828 yılında sentezlenmiştir. İki tarafında iki NH2 grubuna sahip olması sayesinde kolaylıkla çok farklı reaksiyonlara girebilmektedir. Hem canlıların metabolik reaksiyonlarında hem de endüstriyel alanlarda çok farklı yerlerde üre kullanılmaktadır. Alkali veya asidik değildir. Çok yüksek miktarlarda alınmadığı sürece toksik değildir. Canlılarda; protein sindiriminin yan ürünü olarak ortaya çıkan ve toksik olan amonyak, memeliler tarafından karaciğerde daha az toksik olan üreye dönüştürülerek vücuttan atılır.
Ürenin gübre olarak kullanımı çok yaygındır ve toprakta amonyuma dönüşür. Bu amonyum bitkilere ihtiyacı olan azotu sağlar. Bazı durumlarda ise üre topraktaki bakteriler tarafından nitrata dönüştürülür ve bu da bitkiler için besleyicidir. Genelde gübre olarak kullanılan ürenin kalitesi en çok biüret ile bozulur. Fazla azot içeren bileşiklerin atmosfere salınımı çevre için zararlı olduğundan azot gübrelerinin kullanımda yeni teknolojiler geliştirilmektedir.
Ayrıca son zamanlarda özellikle dizel arabaların emisyon azaltıcı sistemlerinde üre kullanımına başlanmıştır. Bu sayede dizel yakıtın yanmasından ortaya çıkan zehirli gazlar neredeyse tamamen zararsız hale getirilir.
-
MONO ETİLEN GLİKOL
Etilen Glikol polyester elyaflarının ve antifrizlerin üretiminde kullanılan kokusuz, renksiz, yüksek viskoziteye sahip bir sıvıdır. Tatlımsı bir tada sahiptir. Petrol türevlerinde, yağlarda ve bazı hidrokarbonlarda çözünmezken; su, gliserin, ketonlar, aldehitler gibi bazı kimyasallarda çözünür.
-
Dİ ETİLEN GLİKOL
Di etilen glikol veya bilinen kısaltmasıyla DEG normal koşullar altında kokusuz, renksiz, düşük uçuculukta bir sıvıdır ve iki ucu bir hidroksil grupla sonlanan düz zincirli bir dihidrik alkol alifatik bileşiğidir. Higroskopik bir maddedir. Zehirlidir ve tatlımsı bir tadı vardır. Su, alkol , eter , aseton ve etilen glikol ile karışabilir. Yaygın olarak kullanılan bir çözücüdür.
Zehirli olduğu ve bu kadar yaygın kullanıldığı için birçok DEG zehirlenme vakası bildirilmiştir. Bunların temel sebebi özellikle ilaçlarda ve gıdalarda propilen glikol yerine ucuz alternatif olarak kullanılmasıdır. Öyle ki 1937’de Amerika’da üretilen bir ilaçta bu şekilde kullanılmasından dolayı 105 kişi hayatını kaybetmiştir ve bu olaydan sonra Amerika Birleşik Devletlerinde ilaçlarla ilgili testlere ciddi prosedürler getirilmiştir. Avusturya’da da şaraplara tatlandırıcı olarak katılmasından sonra bu olay farkedilmiş ve dünya genelinde birçok ülkede milyonlarca şişe şarap toplatılmıştır. Bunların haricinde Nijerya, Hindistan, İspanya gibi farklı bölgelerde de farklı zamanlarda dietilen glikol ölümlere sebep olmuştur. Ayrıca bir dönem Çin tarafından üretilen sahte diş macunlarında dietilen glikol olması dünya çapında bir krize sebep olmuş ve Çin hükümetini diş macunlarında kullanımını yasaklamaya zorlamıştır.
Bu yüzden hala yaygın olarak kullanılsa da birçok alanda DEG yerine daha az toksisite değerine sahip olan trietilen glikol kullanılmaya başlanmıştır. Yine de etilen glikolle karşılaştırıldığında daha yüksek molekül ağırlığı dolayısıyla daha az uçucu olduğu için yüksek miktarlarda kullanılır.
-
BUTİL GLİKOL ASETAT
Butil glikol asetat, çözücü olarak yaygın olarak kullanılan bir kimyasaldır. Butil glikolün aseatatıdır. Hafif, hoş bir ester kokusuna sahiptir. Suda az miktarda çözünür ancak alkoller, ketonlar, aldehitler, eterler, glikoller ve glikol eterler gibi birçok yaygın organik çözücü ile karışabilir.
-
BUTİL Dİ GLİKOL ASETAT
Butil di glikol asetat, dietilen glikol monobutil eter asetat yada butil dietoksol asetat diye de isimlendirilebilir. Kısaltması BDGA’dır ve karboksilik asit esterler grubundan kimyasal bir bileşiktir. Eter köprüleri ve ester grubu nedeniyle, hem eter hem de esterlerin karakteristik reaksiyonlara girer. Meyvemsi yumuşak bir kokuya sahiptir. Suda az çözünse de diğer organik çözücülerle farklı oranlarda karışabilir.
-
PROPİLEN GLİKOL METİL ETER ASETAT (PMA)
PMA şeklinde kısaltılan propilen glikol metil eter asetat, eter benzeri hoş bir kokuya sahip, renksiz bir sıvıdır. Higroskopik özellik gösterir ve aşırı yanıcıdır. Yüksek kaynama noktası sayesinde kuruma geciktirici olarak görev yapar ve çözücülerin uçma hızını dengeler.
Aynı zamanda PMA düşük polarlığa sahiptir ve çözücülerle karıştırıldığında çözücülerin viskozitesini düşürür.
-
VİNİL ASETAT MONOMER (VAM)
Vinil Asetat Monomer veya bilinen kısatlmasıyla VAM, keskin bir kokuya sahip renksiz bir monomerdir. Endüstride önemli bir polimer olan polivinil asetatın öncüsüdür. Birçok endüstriyel ürünün üretiminde kullanılan kimyasalların öncüsü olan önemli bir hammaddedir. Bir alken ve ester için beklenilen çoğu reaksiyona girer.
-
TRİETANOL AMİN
Trietanolamin veya yaygın kullanılan kısaltmasıyla TEOA, hem tersiyer amin hem de triol olan yapışkan bir sıvıdır. Çok güçlü bir bazdır. %1’lik çözeltisinin pH değeri yaklaşık 10’dur. Saf haldeyken renksiz olmasına rağmen içerdiği saflıksızlar yüzünden sarı renk alabilir.
TEOA Çok iyi bir yağ çözücü ve pH dengeliyici olduğu hem endüstriyel olarak hem de tüketici ürünlerinde sıklıkla kullanılır ve kozmetik ürünleri gibi hassas sektörlerde kostik gibi daha aktif alkalilere göre tercih edilir
Trietanolamin bazı kimyasal silahların üretiminde kullanılabildiği için kimyasal silahlar sözleşmesinde yer almıştır.
-
SİTRİK ASİT MONOHİDRAT
Sitrik asit halk arasında limon tuzu olarak da bilinen; zayıf, organik bir karboksilik asittir. Higroskopiktir bir kimyasaldır ve hem saf halde hem de hidratları halinde bulunabilir. Birçok hayvan ve bitkide de doğal olarak bulunur. Limonlarda %8’e varan oranlarda sitrik asit olabilir. Yaygın olarak kullanılan bir asittir ve pH düzenleyici, tatlandırıcı ve iyonların veya moleküllerin metal yüzeylere bağlanmasında bağlayıcı olarak kullanılır. Monohidrat olan sitrik asit 78 °C’de susuz hale dönüştürülebilir.
-
SİTRİK ASİT ANHİDRAT
Sitrik asit halk arasında limon tuzu olarak da bilinen; zayıf, organik bir karboksilik asittir. Higroskopiktir bir kimyasaldır ve hem saf halde hem de hidratları halinde bulunabilir. Birçok hayvan ve bitkide de doğal olarak bulunur. Limonlarda %8’e varan oranlarda sitrik asit olabilir. Yaygın olarak kullanılan bir asittir ve pH düzenleyici, tatlandırıcı ve iyonların veya moleküllerin metal yüzeylere bağlanmasında bağlayıcı olarak kullanılır. Monohidrat olan sitrik asit 78 °C’de susuz hale dönüştürülebilir.
-
OLEİK ASİT
Oleik asit hayvanlarda ve biktilerde doğal olarak bolca bulunan tekli, doymamış bir yağ asididir. Doğada en çok bulunan yağ asididir. Zeytinyağının büyük miktarını oluşturur. Oleik asidin tuzları ve esterleri oleatlar olarak adlandırılır.
-
NİTRİK ASİT
Nitrik asit halk arasında kezzap olarak da bilinen oldukça aşındırıcı, inorganik bir mineral asittir. En kuvvetli asitlerden birisidir ve kolayca bozunur. Çok güçlü bir oksidasyon ajanıdır. Bazı metal ve ametallerle oksitlerini oluşturur. Hidroklorik asitle birleştirildiğinde altını çözebilen tek karışım haline gelir.
Yüksek konsantrasyonlarında çok fazla duman çıkarır. Saf haldeyken renksiz olmasına rağmen beklediği taktirde nitrik asit azot oksit ve suya ayrılır. Bu durumda azot oksitin karakteristik sarı rengine doğru dönebilmektedir. Piyasada genelde %68’lik olarak satılsa da daha yüksek konsantrasyonlarda da bulmak mümkündür. %86’lık konsantrasyondan sonra dumanlı nitrik asit olarak adlandırılır ve %95’e kadar kırmızı dumanlı, %95’ten sonra ise beyaz dumanlı nitrik asit ismini alır.
-
HİDROKLORİK ASİT
Hidroklorik asit güçlü hidrojen klörürün sulu çözeltisidir ve çok yaygın olarak kullanılan bir asittir. Saf halde gaz halde olduğundan sulu çözelti halinde satılır. Kimyasal özellikleri çözeltisinin konstantrasyonuna göre değişir. Halk arasında bilinen adıyla tuz ruhudur ve çok eski zamanlardan beri kullanılmaktadır. İnsanlar da dahil olmak için birçok hayvanın midesinde sindirimden sorumlu olan asitdir. Nitrik asit ile birlikte kral suyu diye bilinen asidi oluşturur.
-
HİDROFLORİK ASİT
Hidroflorik asit, hidrojen florürün sulu çözeltisine verilen isimdir. Kaynama noktası diğer hidro halojenlere daha yüksek olsa da yine de oda sıcaklığının altında olduğu için genelde sulu çözeltisi halinde satılır. Saf hali yüksek sıcaklıklarda daha kararlıdır. Hidrojen ve flor atomları moleküller arası güçlü hidrojen bağları yaptığı için düşük sıcaklıklarda altılı, yedili molekül grupları halini alırlar. Hidrojen florür saf haldeyken ve yüksek konsantrasyona sahip çözeltilerinde kendi kendine iyonlaşır ve çok asidiktir. Daha düşük konsantrasyonlarında ise asitliği azalır ama her konsantrasyonda cilt için aşırı derecede aşındırıcıdır. Aynı zamanda cam de için aşındırıcı olduğundan cam kaplarda saklanmaz.
-
METİL ASETAT
Metil etanoat olarak da bilinen metil asetat, karboksilli bir esterdir. Bazı tutkalların veya oje çıkartıcı sıvıların karakteristik hoş kokusunu anımsatan bir kokusu vardır. Bazen lipofilik bir solvent olarak kullanılsa da daha az toksit olduğundan ve suda daha az çözündüğünden solvent olarak etil asetat tercih edilir. Metil asetat, seyreltik asit veya bazların varlığında kararlı halini koruyamaz
-
İZOBUTİL ASETAT
İsobutil asetat; 2-metilpropil etanoat olarak da bilinen bir çözücüdür. Pek çok ester gibi, isobutil asetat da düşük konsantrasyonlarda meyve veya çiçek kokusuna sahiptir. Ahududu, armut ve diğer birçok bitkide doğal olarak bulunur. Daha yüksek konsantrasyonlarda ise rahatsız edici olabilir. İzobutil asetat n -butil asetat , tert -butil asetat ve sek -butil asetat olarak üç izomere sahiptir.
-
İZOPROPİL ASETAT
İzopropil asetat; endüstride çözücü olarak sıkça kullanılan karakteristik meyvemsi kokusu olan berrak, renksiz bir sıvıdır. Organik çözücülerin çoğu ile her oranda karışabilir ve suda orta derecede çözünür. Havanın varlığında metallerle temas ettiğinde yavaşça öncül maddelerine ayrılır. İzopropil asetat ayrıca birçok plastik maddeye saldırır.
-
ETİL ASETAT
Etil asetat hidroksi grubunun etoksi ile yer değiştirilmesiyle oluşmuş organik bir bileşiktir. Sistematik olarak etil etanoat olarak isimlendirilir ve ‘EtoAc, ETAC veya EA’ olarak kısaltılır. Armut suyuna benzer bir kokusu vardır. Eski şaraplarda bahsedilen lezzeti oluşturan maddelerden birisidir. Sudaki çözünürlüğü azdır, genelde alkol keton eter gibi organik çözücülerde çözünür. Etanolün ve asetik asitin esteri olan etil asetat sanayide çok kullanılan güçlü bir çözücüdür ve yüksek uçuculuğu sayesinde bazı uygulamalar için çok kullanışlıdır.
-
TRİ İZOBUTİL FOSFAT
Triizobütil fosfat, izobütanolle fosforik asitin esteridir. Beton, tekstil yardımcı maddeleri, kağıt kaplama bileşikleri için kullanılan çok güçlü polar bir çözücüdür. Aynı zamanda iyi bir köpük giderici ve ıslatma ajanıdır. Çözeltilerde yüzey gerilimini düşürerek çözünmüş gazların çözeltiden uzaklaştırılmasını sağlar. Plastik üretiminde kullanıldığında ise alev geciktirici özelliği vardır.
-
SODYUM BİKARBONAT
Sodyum bikarbonat veya bilinen ismiyle karbonat bir sodyum tuzudur. Amfoterik özellik gösterir. Genellikle beyaz katı kristaller halinde bulunur ama toz halinde de bulunabilir. Hafif tuzlu, bazik bir tadı vardır. Doğada nahkolit şeklinde bulunur.
Sodyum bikarbonat halk arasında kabartma tozu olarak da bilinen, yüzyıllardır çok yaygın kullanılan bir kimyasaldır.
-
AMONYAK
Amonyak normalde renksiz gaz halinde bulunan, inorganik bir kimyasaldır. Endüstride en yaygın kullanılan alkali kimyasalların başında gelir ve insanlar için toksiktir. Gaz halinin üzerinde çalışmak daha zor olduğundan genelde sulu çözeltileri halinde satılır ve sahip olduğu polar yapı sayesinde suyun içinde kolayca çözünür. Çok keskin ve rahatsız edici bir kokusu vardır. En karakteristik özelliklerinden birisi saf haldeyken hidroksil fonksiyonel grubu içermemesine rağmen zayıf bazik olmasıdır.
Amonyak canlılarda metabolik olarak üretilse de çok zehirli olduğu için ya daha zararlı kimyasallara çevrilir ya da hemen dışarı atılır.
-
SODYUM HİDROKSİT (LİKİT, PAYET, BONCUK SUD KOSTİK)
Sodyum hidroksit; kostik, sud kostik olarak da bilinen bazik bir bileşiktir. Suda ekzotermik bir reaksiyonla kolayca çözünür. İyi bir karbondioksit tutucudur. Endüstride çok yaygın kullanılan bir bazdır. 2004 yılında dünyada 60 milyon ton üretilmiştir.
Sodyum hidroksit; payet, boncuk formlarında ve likit halde bulunabilir. Boncuk kostik sıkıştırılarak üretildiği için daha yoğundur ve hava ile daha az temas alanı olduğu için daha saftır ve havadan daha az nem çeker. Ayrıca suda daha iyi çözünür ve daha az toz çıkartır.
Likit kostik ise sodyum hidroksitin farklı oranlarda suda çözünmüş halidir.
-
N-PROPANOL
N-propanol, üç karbonlu doymuş alifatik alkoldür. Özellikleri bakımından etil alkole çok benzer yapıya sahiptir. Renksiz, akışkan ve zehirli bir sıvıdır. İlaç, boya gibi birçok endüstride çözücü olarak kullanılır. Kimyasal olarak birincil alkollerin karakteristeristik reaksiyonlarını gösterir ve fermantasyon sırasında küçük doğada küçük miktarlarda oluşur.
-
N BUTANOL
1-Butanol olarak da bilinen n-butanol doğrusal yapıya sahip bir birincil alkoldür. Karbonhidratların fermantasyonunda doğada kendiliğinden küçük miktarlarda oluşur. Birçok yiyecek ve içecekte bulunur. Gıda başta olmak üzere birçok sektörde kullanılır.
-
METANOL
Metalol veya metil alkol; hafif, uçucu, renksiz, yanıcı bir sıvıdır. İnsanlar için aşırı derecede zehirlidir. Sahte içkilerdeki aktif maddedir. En basit alkoldür. Tadı etil alkole benzerdir. Gün ışığında gözükmeyen mavi soluk bir alevle yanar. İlk başta odunun havasız ortamda ısıtılmasıyla elde edildiği için odun alkolü olarak da anılır.
Metil alkol hem çok iyi bir çözücüdür hem de birçok endüstriyel kimyasalın ham maddesi konumundadır.
Ayrıca metanol uzayda yıldızların oluşma bölgelerinde bol miktarlarda bulunur. Gökbilimciler için bir bölgede çok bol miktarda bulunması o bölgede yıldız oluşumu başlayacağının işaretidir.
-
İZOBUTANOL
İzobütanol, karakteristik bir kokusu olan renksiz, yanıcı bir sıvıdır. İzomerleri olan n-bütanol, 2-butanol ve tert-butanol ile birlikte endüstride önemli bir yere sahiptir. Hem direkt olarak hem de esterleri halinde çok yaygın kullanılan bir çözücüdür. Sudan daha az yoğunluğa sahiptir bununla birlikte dumanı havadan daha yoğundur.
-
MONOETANOLAMİN
Monoetanolamin hem birincil amin, hem de birincil alkol içeren çok fonksiyonlu bir kimyasaldır. Oda sıcaklığında renksiz viskoz sıvı olarak bulunur ve çok rahatsız edici bir kokusu vardır. Diğer aminler gibi hafif baz özellik gösterir ve daha güçlü bazlara uygulanması daha kolay bir nötralizasyon ajanı olarak sıkça kullanılır. Farklı türevleri doğal olarak canlılarda bulunabilir.
-
DİETİLENTRİAMİN
Dietilentriamin renksiz ve oda sıcaklığında sıvıdır. DETA olarak kısaltılmıştır. İki sekonder amin grubuna sahip en basit siklik etilen amindir. Suda ve diğer polar çözücülerde çözünür fakat basit hidrokarbonlarda çözünmez. Zayıf bir bazdır ve sulu çözeltisi baziktir. Nem tutucu özellik gösterir.
-
ASETİK ASİT
Asedik asit veya etonoik asit zayıf bir organik asittir. İkinci en basit karboksilik asittir ve karboksil grubuna bağlı bir metil grubundan oluşur. Sirkenin ekşi tadını ve keskin kokusunu verdiği için sirke asidi olarak da bilinir. Hem biyolojik hem de sentetik yollarla elde edilebilir.
-
AKRİLİK ASİT
Akrilik asit veya bilinen adıyla vinilformik asit, doğrudan bir karboksilik ucuna bağlanan bir vinil grubundan oluşan en basit doymamış karboksilik asittir. Karakteristik bir kokusu vardır ve karboksilik asitlerin tipik bütün reaksiyonlarını gösterir. Akrilik asit ısı, ışık, metal veya oksijen varlığında kolayca polimerleşir ve su, alkol, kloroform ve eterle her oranda karışır. Bu özelliklerinden dolayı plastik yapımında yaygın olarak kullanılır.
-
BENZİL ALKOL
Genellikle BN olarak kısaltılan benzil alkol; uygun polaritesi, düşük zehirlilik özelliği ve düşük buhar basıncıyla endüstride çok kullanılan bir çözücüdür. Aromatik bir alkoldür. Alkoller ve dietileterle karıştırılabilir. Mürekkepler, mumlar, jelatin, kazein, selüloz asetat, boyalar, vernikler ve epoksi reçine kaplamaları için uygun bir çözücüdür. Özellikle akışkanlık arttırıcılar ile karıştırılarak iyi bir boya çözücü olarak kullanılır.
-
DİETENOL AMİN
DEA olarak da kısaltılan dietanolamin saf haldeyken oda sıcaklığında beyaz bir katıdır. Bununla beraber su çekme eğilimden dolayı hava ile temasında genelde renksiz, viskoz bir sıvı halinde bulunur. Bir diol ve bir amin olmak iki farklı fonksiyonel grubu vardır ve çoğu amin gibi güçsüz bir alkalidir. Sahip olduğu fonksiyonel grupları sayesinde suda çözünebilir. Dietanolamin kozmetikten yüzey aktif kimyasalların üretimine birçok farklı alanda kullanılır ve insanlar için kanserojen olması muhtemel kimyasallar listesinde yer alır.
-
ATMP
Amino Trimetilen Fosfonik Asit veya kısaltmasıyla ATMP mükemmel iyon tutma kabiliyetine sahip olan, düşük eşik inhibasyonu ve kafes bozunma işlemi sayesinde çok tercih edilen bir şelatlama kimyasalıdır. Su sistemlerinde istikrarlı yapısı sayesinde birçok metal iyonunu kafesleyerek uzaklaştırabilir. Çok iyi bir kireç çözücüdür. Yüksek konsantrasyonlara ise iyi bir korozyon önleyici olarak kullanılabilir.
-
BUTİL Dİ GLİKOL
Butil Di Glikol; glikol eter çözücülerinden birisi olan organik bir bileşiktir. Düşük uçuculukta çok hafif bir sıvıdır. Suyla ve diğer organik bileşiklerle karışabilir. Bu özellikleri sayesinde boya üretiminde çok kullanışlıdır.
-
ASETON
Aseton, propanon ya da dimetil keton olarak da bilinen, yanıcı, keskin ve hoş kokulu, düşük toksisiteye sahip organik bir kimyasaldır. En basit ketondur. Su, etanol ve eterle her oranda birleşir. İnsan vucudunda doğal olarak kanda bulunur. Şeker hastalarında bu oran artabilmektedir. Her yıl çok yüksek miktarlarda aseton üretilir ve hem tüketici ürünlerinde ve hem de endüstriyel işlemlerde çözücü olarak kullanılan önemli bir ticari kimyasaldır.
-
TRİKLORETİLEN
Aseton, propanon ya da dimetil keton olarak da bilinen, yanıcı, keskin ve hoş kokulu, düşük toksisiteye sahip organik bir kimyasaldır. En basit ketondur. Su, etanol ve eterle her oranda birleşir. İnsan vucudunda doğal olarak kanda bulunur. Şeker hastalarında bu oran artabilmektedir. Her yıl çok yüksek miktarlarda aseton üretilir ve hem tüketici ürünlerinde ve hem de endüstriyel işlemlerde çözücü olarak kullanılan önemli bir ticari kimyasaldır.
-
SİTREN MONOMER
Etilenbenzen, vinil benzen ve fenileten olarak da bilinen sitren, benzen türevi organik bir bileşiktir. Düşük konsantrasyonlarda kokusu insanlara güzel gelse de yüksek konsantrasyonlarda rahatsız edicidir. Kolayca buharlaşan ve hoş kokulu, renksiz yağlı bir sıvıdır. Polimerleşmeye çok uygun olan sitren, polistiren ve birkaç kopolimerin öncüsüdür. Kendi kendine de başlatıcı olmadan polimerleşme eğilimi gösterir ve polimerleşme reaksiyonu ekzotermik olduğundan patlamalara neden olabilir. Güney Kore’de 2019 yılında yaşanan Stolt Groenland faciası sitrenin otopolimerizasyonu ile gerçekleşmiştir.
-
D.I.N.P
DINP veya diizonil ftalat; ortalama bir molekül ağırlığına ve düşük uçuculuğa sahip olan, plastikleştirici olarak kullanılan bir ftalattır. Genelde ftalik asitin farklı izononil esterlerinden oluşan bir karışım olarak satılır. Suda çözünmez ama hekzan, alkol gibi organik çözücülerde ve diğer plastikleştirici monomerlerle karışabilir.
-
GLİSERİN
Gliserol olarak da adlandırılan gliserin renksiz, kokusuz, tatlı, viskoz ve toksik olmayan bir sıvıdır. Hem doğal hem de sentetik yollardan üretilebilir. Antiviral ve antibakteriyel bir kimyasaldır. Nemlendirici, tatlandırıcı etkisi vardır. Bu yüzden kozmetik ürünlerinden gıda katkılarında birçok farklı alanda sıkça kullanılır.